آموزش تکنیک ساعد والیبال
معمولاً هنگامی که توپ، پائینتر از ناحیه کمر قرار میگیرد و در حال نزدیک شدن به زمین است، این فن کارآئی بیشتری پیدا میکند.
همچنین وقتی که توپ در اثر یک ضربه محکم با سرعت زیاد هدایت میشود، میتوان با اجراء تکنیک ساعد آن را به خوبی مهار کرده، سپس با وارد کردن نیروئی مناسب آن را به محل دلخواه ارسال نمود.نگاهی کوتاه به تاریخچه این فن روشنگر این مطلب است که در آغاز پیدایش والیبال، توپهائی که پائینتر از حد کمر بازیکنان قرار میگرفت، با قسمت کف هر دو دست دریافت و ارسال میگردید.
به مرور زمان و افزایش سرعت توپ این روش نیز کارآئی خود را از دست داد، زیرا سرعت توپ دستهای دریافت کننده را از یکدیگر جدا میکرد و در نتیجه مانع ارسال توپ به محل دلخواه میگردید. سرانجام ژاپنیها فنی را ابداع کردند که توانست جوابگوی همه نارسائیهای مورد نظر باشد و این بود که فن ساعد در میان علاقمندان به این ورزش مرسوم گشت.ولی چون چنین دریافتی معمولاً با مکث همراه بود و علاوه بر آن سرعت توپ باعث جدا شدن دستها میشد، این شیوه دوام چندانی نیافت. سپس اهل فن روش دیگری را ابداع کردند که موجب شد مکث توپ در داخل دستها کاهش یابد، با این روش توپهائی که در سطح پائین بدن قرار داشت با پشت دستها دریافت و ارسال میشد.
آموزش فن ساعد:
در این بخش از تکنیک بهدلیل شباهت زیاد آن با فن پنجه، سعی میشود از شرح وضعیتهای مشابه این فنون صرفنظر شود و تا جای امکان تنها به نکاتی توجه گردد که مخصوص فن ساعد باشد. بنابراین لازم است در هنگام تمرین فنون ساعد، تذکرات لازم در اینباره از سوی مربیان به فراگیران داده شود. برای یادگیری این فن باید به این موارد توجه شود:
- چهار انگشت دست عادت در داخل دست دیگر قرار داده میشود، آنگاه شستها به هم نزدیک شده و در امتداد هم وضعیت ساعد را بهوجود میآورند (تصویر زیر)
- برای ایجاد سطح وسیع در ناحیه ساعد، کافی است دستها را از ناحیه مچ بهطرف پائین بکشید.
- در کلیه حالات، ساعد و بازوی فراگیر در امتداد یکدیگر قرار دارند و هیچگاه دستها از ناحیه مفصل آرنج خم نمیشوند (دستها کاملاً راست و کشیده هستند).
- در هنگام دریافت توپ، چنانچه فراگیر شکم و شانههای خود را به سمت داخل بکشد، شرایط آسانتری برای دریافت او بهوجود میآید.
- محل اصلی دریافت توپ کاملاً روی ساعد فراگیر میباشد، این محل تقریباً به قطر دو انگشت بالاتر از مچ دستها است.
- بالاتنه هم به سمت جلو متمایل است و پشت فراگیر کاملاً صاف و سر به سمت بالا قرار دارد.
- فاصله پاها نسبت به هم اندکی بیش از اندازه عرض شانهها میباشد.
در دریافت و ارسال توپ در وضعیت روی سر، بالاتنه تقریباً عمود بر پاها میباشد.
وضعیت استقرار پاها:
بهطور کلی با اتخاذ سه روش میتوان نسبت به دریافت و ارسال توپ با ساعد اقدام کرد. البته لازم به یادآوری است که این شیوهها برای اجراء فن پنجه نیز مناسب میباشد. بدیهی است فراگیران برحسب عادت خود (راست دست و چپ دست بودن) شیوه مناسب را اتخاذ میکنند. این روشها عبارت است از:
- پای چپ جلو و پای راست عقب
- پای راست جلو و پای چپ عقب
- هر دو پا موازی.
۱.دریافت توپ با ساعد:
معمولاً توپهائی که دارای سرعت هستند و در ناحیه کمر و پائینتر از آن قرار دارند با ساعد دریافت میشوند. وقتی توپ در میدان دید فراگیر قرار گرفت، دستها در جهت مسیر توپ در وضعیت آماده میباشند. در واقع مرحله دریافت با توقف کوتاه توپ در دستها همراه است که این امر موجب کاهش سرعت توپ شده، در نتیجه به افزایش کنترل آن کمک میکند. در این حالت وزن، بیشتر روی پای عقبی متمرکز میشود و زوایای اهرمهای بدن کمتر شده، مرکز ثقل به زمین نزدیکتر میگردد (تصویر زیر)
۲. ارسال توپ با ساعد:
پس از دریافت توپ بلافاصله مرحله ارسال شروع میشود. در این مرحله فراگیر در نظر دارد توپ دریافتی را بهطرف هدف معین ارسال کند. معمولاً ارسال توپ با هدایت دستها به سمت جلو انجام میشود. لازم به ذکر است که هدایت دستها پس از جدا شدن توپ از ساعد نیز ادامه داشته، تا حدامکان به دنبال توپ کشیده میشود. انتقال وزن بدن از پای عقب به پای جلو در هدایت توپ به هدف موردنظر کمک قابل توجهی میکند. در این وضعیت برخلاف مرحله دریافت، زوایای اهرمهای بدن بیشتر (بازتر) شده، مرکز ثقل بدن نیز به سمت بالا هدایت میشود (تصویر زیر)
اجراء ساعد:
۱.اجراء ساعد در بالای سر:
چنانچه بخواهیم توپ بهصورت ساعد در بالای سر دریافت و یا ارسال شود، باید نکات زیر مورد توجه قرار گیرد:
- در این حالت بالاتنه تقریباً عمود بر اهرمهای پا است.
- زاویه دستها نسبت به بدن تقریباً ۹۰ درجه است.
- کلیه اصول دریافت و ارسال توپ نیز در این حالت رعایت میشود (تصویر زیر).
در شرایط بازی اجراء این فن نسبت به سایر فنون ساعد کمتر مشاهده میشود. ولی چنانچه بخواهیم توپ بهصورت ساعد به سمت پشت ارسال شود، لازم است نکات زیر مورد توجه قرار گیرد:
- در این حالت زاویه بالاتنه نسبت به پاها بیش از ۹۰ درجه میباشد.
- زاویه دستها نیز نسبت به بدن از ۹۰ درجه بیشتر بوده، در حالات مختلف این زاویه گاهی به ۱۸۰ درجه میرسد.
- دستها در مسیر توپ هدایت میشوند و ارسالکننده میتواند از بالای سر مسیر حرکت توپ را مشاهده نماید (تصویر زیر)
منبع: سایت آفتاب
منبع: آموزش تکنیک ساعد والیبال